تحلیل معناشناسی مدل ذهنی فیتزجرالد در ترجمه رباعیات خیام

در حوزه ترجمه، مبحث ترجمه شعر موضوعی است که کمتر به طور تخصصی به آن پرداخته شده است. از اینرو، در ارزیابی ترجمه یک شعر عمدتا از معیارهای موجود برای ترجمه نثر استفاده می¬شود. عدم وجود معیار مستقل برای ارزیابی ترجمه ادبی باعث شده که در میان صاحب نظران تعاریفی همچون وفاداری به اصل و اصالت ترجمه به گونه¬های متفاوت و بعضا متناقض تعبیر شوند که این امر موجب بروز چالش دیرپا در ارزیابی ترجمه متون ادبی بویژه ترجمه اشعار موزون گردیده است. در راستای پرداختن به این چالش و تلاش برای ارائه یک راه حل مطلوب، این تحقیق با تمرکز بر ترجمه رباعیات خیام، به تبیین معیاری مستقل برای ترجمه اشعار موزون فارسی می¬پردازد و سپس با استفاده از معیار پیشنهادی، رباعیات ترجمه شده توسط ادوارد فیتزجرالد (ویرایش چهارم) را از منظر معناشناسی مورد ارزیابی قرار می¬دهد. معیار ارزیابی پیشنهادی این تحقیق بر اساس تفاوتهای ذاتی بین نثر و شعر موزون بنا شده است.